Uszlachetnianie druku – popularne metody
Uszlachetnianie to proces, w którym podłoże drukarskie jest pokrywane dodatkowymi specyfikami, które mają na celu nadanie dodatkowych cech i właściwości pracy. Najczęściej uszlachetnianie ma wzmocnić atrakcyjność wizualną pracy, uwydatnić wzory, cienie lub kolory. W zależności od metody i pożądanego efektu i podłoża, którym może być papier powlekany, niepowlekany a w niektórych przypadkach również folie i inne materiał możemy wyróżnić miedzy innymi:
- nadruk białym kolorem
- liquid metal
- hot stamping
- tłoczenie suche
- sztancowanie
- szycie
- lakierowanie
- foliowanie
- perforacja
Zrównoważone metody uszlachetniania
Warto mieć jednak świadomość że, wybór techniki wpływa nie tylko na końcowy efekt ale też na to jak praca zostawi ślad ekologiczny. Do technik uszlachetniania, które są w miarę neutralne ekologicznie możemy zaliczyć:
- tłoczenie
- sztancowanie
- perforację
- szycie
Pozostałem techniki wykorzystują folie lub lakier utrudniają odzyskanie surowców. Trzeba jednak pamiętać, że często warstwa folii czy lakieru ma na celu przede wszystkim zwiększyć trwałość projektu lub ograniczyć wpływ czynników zewnętrznych na jego wygląd. W tym obszarze też następują zmiany – pojawiają się folie, które ulegają szybkiemu rozkładowi (nawet w 30 lat).
Nadruk białym kolorem
Druk białym kolorem jest wybierany do projektów, gdzie wykorzystywany jest papier ozdobny (np. czarny papier lub naturalny papier recyklingowy) lub transparentnym lub ciemnym materiale typu folia lub tworzywo sztuczne. Druk wykonany na ciemnym podłożu jest wyrazisty i ostry. Nadruk białym kolorem stosuje się w szerokim zakresie projektów: opakowania, wizytówki, okładki, oprawy.
Liquid metal (płynne srebro, płynne złoto)
Efekt płynnego metalu osiąga się poprzez wybiórcze metalizowanie powierzchni papieru lub innego podłoża. W przeciwieństwie do hot stampingu na rewersie nie powstaje żaden ślad. Dzięki wypukłości praca otrzymuje dodatkową atrakcyjność wizualną i dotykową. Liquid metal znajduje zastosowanie w opakowaniach, wizytówkach, zaproszeniach, dyplomach i kartach okolicznościowych.
Hot stamping
Hot stamping to technika uszlachetniania, która pozwala osiągnąć efekt posrebrzanych lub pozłacanych wydruków. Metoda polega na naniesieniu na materiał (papier, karton, tekturą) specjalnej folii za pomocą dedykowanej matrycy. Istotną rolę odgrywa tu temperatura która przenika przez wszystkie warstwy folii i wtapia ją w podłoże. Technika ta jest wykorzystywana do nanoszenia napisów, kształtów lub ornamentów. Efekt, który pozwala osiągnąć hot stamping ma dodać elegancji i ekskluzywności, stosowany jest na opakowaniach oraz na zaproszeniach, kartach, dyplomach.
Tłoczenie suche
Tłoczenie suche (inaczej też suchy tłok) jest to popularna metoda uszlachetnienia, kiedy chcemy podkreślić dany element (np. logo, tytuł czy inny wzór na produkcie lub pudełku). Metoda ta polega na wyciskaniu wzoru za pomocą matrycy (lub patrycy) na materiałach typu papier, karton, tektura. W efekcie powstaje wypukły lub wklęsły wzór. Ten rodzaj uszlachetnienia jest bardzo popularny na opakowaniach, zaproszeniach, teczkach czy wizytówkach.
Sztancowanie – wycinanie kształtów
Sztancowanie polega na wycinaniu kształtów w arkuszu. Pozwala na uzyskanie niemal dowolnych form. Metoda sprawdza się w sytuacjach kiedy nie można zastosować gilotyny. Pozwala na tworzenie opakowań jednostkowych w wymyślnych kształtach. Sztancowanie wykonywane jest ręcznie lub maszynowo.
Szycie
Szycie najczęściej wykorzystywane jest w oprawach i może być wykonane drutem lub nicią. Jest to technologia, która zapewnia wyższą jakość pracy wymaga dużych nakładów. Polega na zespoleniu wkładu (papieru, kartonu) ze sobą poprzez ich połączenie za pomocą zszywki w złamie grzbietowym lub bocznie a także nićmi za pomocą ściegów przesuwnych i prostych.
Lakierowanie
Lakierowanie ma na celu przede wszystkim zapewnienie trwałości ale również pozwala osiągać efekty strukturalne i wizualne. Polega na pokrywaniu powierzchni odpowiednim lakierem, dopasowanym do podłoża a następnie utrwalany światłem UV. Ze względu na rodzaj użytego lakieru można wyróżnić lakierownie błyszczące, matowe lub specjalne, natomiast ze względu na sposób lakierowania: całościowe lub selektywne.
Foliowanie
Foliowanie druku to powleczenie powierzchni bardzo cienkimi, przeźroczystymi foliami. Ta metoda zabezpieczenia druku jest bardzo popularna i trwała. Celem foliowania jest przede wszystkim zabezpieczenia powierzchni przed czynnikami mechanicznymi, chemicznymi czy promieniami słonecznymi oraz wpływa na wygląd. Najpopularniejsze folie to folie matowe oraz błyszczące ale stosowane są również inne folie do uzyskania specjalnych efektów (np. folie metalizowane, kolorowe, SoftTouch, strukturalne)
Perforacja
Perforacja do zabieg introligatorski, wykonywany na papierze, kartonie czy tekturze, który ma ułatwić podzielenie materiału na mniejsze części. Osiąga się to poprzez wykonanie niewielkich dziurek w sposób ręczny lub maszynowy, które umożliwiają kontrolowane przerwanie konkretnej części pracy.
